-
filmówka i ekonomik po raz drugi
21.04.201521.04.2015Odpowiedź na pytanie z dn. 19.04 dotyczące potocznych nazw szkół jest sprzeczna z uchwałą ortograficzną Rady Języka Polskiego (https://rjp.pan.pl/uchway-ortograficzne?view=article&id=88:zapis-potocznych-jednowyrazowych-nazw-orodkow-dydaktycznych&catid=43). Czy to oznacza, że uchwały RJP nie mają zastosowania w praktyce?
Dziękuję za odpowiedź
-
imiona postaci i obiektów literackich – po raz drugi21.03.200821.03.2008Czy Królewna Śnieżka, Żabi Król i Czarodziejskie Źródło pisze się z dużej czy małej litery?
Czas w baśni jest nieokreślony. Mówi się wtedy: za siódmą górą, za siódmą rzeką. Baśnie bywają różne. Występują w nich postacie fantastyczne: Żabi Król, Śpiąca Królewna, krasnoludki, wróżki, smok mający siedem głów, mówiące ludzkim głosem jaskółki, wróble i słowiki. Są też czarodziejskie przedmioty, np. Czarodziejskie Źródło. Każda baśń uczy, jak ludzie powinni postępować w życiu. -
pszenny i pszeniczny – po raz drugi28.11.201128.11.2011Szanowni Państwo,
dlaczego nasz odbiorca, Kaufland Polska, zmusza nas, producentów, do pisania na opakowaniach jogurtów skrobia pszeniczna? Powinno być skrobia pszenna! W ustawie o dodatkach spożywczych nie ma powodu do tego sposobu pisania.
Przepraszam za brak liter polskich w moim komputerze. Jestem bardzo rad z możliwości skorzystania z Pańskiej poradni.
Jiří Berger
OLMA s. a.
Olomouc
Rep. Czeska
-
Nazwy tatrzańskich hal i przełęczy – raz jeszcze
12.05.202312.05.2023Dzień dobry! Mam wątpliwości w kwestii hal. Otóż co zrobić, kiedy obok siebie pojawiają się np. Hala Lipowska i hala Rysianka (trasa: Hala Lipowska – hala Rysianka)? W przewodnikach (na mapach, pieczątkach itp.) mamy zapis dużymi literami. Myślę, że ta kwestia budzi nie tylko moje wątpliwości. W Poradni PWN znalazłam taką odpowiedź prof. Bańki (dotyczącą pisowni nazw tatrzańskich): „Zasady ortografii pozwalają we wszystkich wymienionych nazwach używać małej litery, tzn. pisać hala, wąwóz, dolina, traktując te wyrazy jako określenia gatunkowe. Zwyczaj językowy może być jednak inny i jeśli jest poparty autorytetem znaczących lub odpowiednio licznych publikacji, to należy mu dać pierwszeństwo” (https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/nazwy-tatrzanskie;14842.html). Czy zatem błędem będzie pójście za wieloletnią tradycją wydawnictw górskich (oraz autorytetami takimi jak choćby Władysław Krygowski) i napisanie Hala Rysianka? Tym bardziej, że w praktyce ten drugi człon jest odmieniany: Byłem na Hali Rysiance. Kwestia 2: przełęcz. Oczywiście, przełęcz Krowiarki, ale Przełęcz Salmopolska; a co z PRZEŁĘCZĄ pod Tarnicą? Analogicznie do Przełęczy pod Chłopkiem słownik każe pisać Przełęcz pod Tarnicą. Czyli traktujemy to jako nazwę własną, a nie jako lokalizację (przełęcz bez nazwy, znajdująca się pod Tarnicą)? Czy w takim razie napiszemy również Przełęcz między Szczelińcami?
Z poważaniem BT
-
na raz i naraz30.09.201230.09.2012Wprawdzie SO w haśle naraz nie wspomina o kontekście 'za jednym zamachem' (jedyny taki przykład to lekarstwo na raz), lecz szersza interpretacja jest konieczna (tak abym w tym formularzu zadał tylko jedno pytanie). Ale czy można różnicować pisownię zależnie od intencji (przesuwając akcent), np. przeskoczyć dwa stopnie na raz 'w jednym kroku'? Zresztą czy można wbiegać co jeden stopień naraz lub czytać tylko jedną książkę naraz? Aby coś było jednocześnie, musi chyba być coś drugiego?
-
La Coruña po raz drugi3.12.20033.12.2003Szanowny Panie,
Dziękuję za odpowiedź w kwestii formy dopełniaczowej od nazwy La Coruña. Przyznam jednak, ze jestem trochę zaskoczony brakiem aprobaty Pana Doktora (czyli, jak rozumiem, całego gremium Komisji) dla formy La Corunii, którą miałaby sankcjonować jedynie niewłaściwa wymowa [la corunja]. Czy na pewno „jedynie” i czy na pewno „niewłaściwa”? Byłby to bowiem chyba ewenement – opieram się tu na własnych spostrzeżeniach, więc być może się mylę – jeśli dopełniacz od niepolskiej nazwy geograficznej na -nia po samogłosce przybrałby końcówkę -ni zamiast -nii (na terytorium Polski sytuacja jest odwrotna: Cedyni, Krutyni, Bogatyni, Trzebini… – wyjątek od tejże reguły również nie jest mi znany). Co więcej, przecież nawet oryginalna nazwa Hiszpanii (a nie: Hiszpani) to właśnie España.
Chciałbym prosić o odniesienie się do powyższych wątpliwości.
Z poważaniem
Michał Gniazdowski – Warszawa
-
nieraz i nie raz8.03.20068.03.2006W jakich przypadkach zwrot nieraz zapisuje się razem lub osobno i czy w ogóle sa dwa rodzaje zapisu? Dziękuję z góry za odpowiedź.
-
strażak i strażnik – raz jeszcze13.11.201013.11.2010Witam,
za nie do końca satysfakcjonującą uznaję odpowiedź na nurtujące mnie pytanie dot. różnicy między nazwą pracownika straży pożarnej a straży miejskiej, jaka została udzielona 22.09.05. Czy mogłabym liczyć na dokładniejszą odpowiedź i wyjaśnienie, skąd bierze się ta różnica w nazewnictwie? Oczywiście rozumiem, że dążność, na jaką Pan Profesor zwrócił uwagę, jest przejawem pozytywnym, brakuje mi jednak uzasadnienia rządzących taką różnicą mechanizmów językowych.
Z góry dziękuję,
Felicyta -
Gietrzwałd po raz drugi24.11.200524.11.2005Mam pytanie do Pana Jana Grzeni: odpowiadając na pytanie dotyczące wymowy nazwy Gietrzwałd, polecił Pan wariant [g'ed-żwałt]. Nie sądzi Pan, że odpowiedniejszą i bardziej uzasadnioną formą byłaby jednak [g'etszfałt]?
-
o Fortisie, po raz drugi22.12.200922.12.2009W nawiązaniu do odpowiedzi na pytanie o odmianę nazwy BNP Paribas Fortis proszę o informację, dlaczego odmiana nazwy tej marki jest konieczna? Czy użycie formy w mianowniku w przypadku, gdy należałoby odmienić, jest błędem? Czy też ze względu na potrzebę utrwalenia nazwy marki można tej trójczłonowej nazwy nie odmieniać?